Chi phí hệ thống điện quốc gia sẽ tăng do… năng lượng tái tạo
Nội dung trên vừa được bộ phận phân tích Công ty CP Chứng khoán SSI (SSI) nêu trong báo cáo cập nhật ngành điện.
Cụ thể, sản lượng các nhà máy nhiệt điện giảm chủ yếu là do huy động sản lượng nhiều từ thủy điện và một phần đóng góp mới từ nhóm điện mặt trời. Thứ 2, nhóm nhiệt điện chịu tác động bất lợi do sản lượng hợp đồng thấp cùng với giá than và khí đầu vào tăng. Thứ 3, chi phí đầu vào cho hệ thống điện tăng chủ yếu do giá bán cao từ nhóm năng lượng tái tạo, cộng thêm giá khí cũng tăng khiến EVN phải cố gắng kiểm soát chi phí.
Do đó, nhóm công ty năng lượng truyền thống, theo các nhà phân tích này, có thể gặp khó khăn trong việc đàm phán, điều chỉnh hợp đồng mua bán điện (PPA) với EVN.
Theo cập nhật của nhóm phân tích, giá bán trung bình (ASP) của nguồn điện truyền thống (thủy điện, khí đốt và nhiệt điện than) là khoảng 1.169 đồng/kWh. Nếu so sánh FIT với giá bán trung bình, sẽ có hai kịch bản: Nếu sử dụng giá FIT hiện tại, khoản chi phí tăng thêm để dùng nguồn năng lượng tái tạo ước tính khoảng 12.700 tỉ đồng (tổng cộng 17.700 tỉ đồng bao gồm điện gió). Nếu sử dụng FIT dự thảo (7 cents/kWh), khoản chi phí tăng thêm sẽ thấp hơn ở mức 7.800 tỉ đồng (tổng cộng 10.700 tỉ đồng bao gồm điện gió).
Các tính toán trên không bao gồm các loại thuế ưu đãi.
Thế nên, theo nhóm phân tích SSI, sản lượng phát điện từ nhiệt điện có khả năng bị giảm huy động do một phần sản lượng mới tăng thêm từ nhóm năng lượng tái tạo (điện mặt trời) và nguồn sản lượng dồi dào từ nhóm thủy điện.
Với mức tăng trưởng tiêu thụ điện trên toàn quốc là 7% mỗi năm, các công ty năng lượng tái tạo sẽ khó có thể hoạt động hết công suất thiết kế. Ngoài ra, từ cuối năm 2021 đến năm 2022, hệ thống điện sẽ có thêm công suất từ các dự án điện gió. Tuy nhiên nếu năm 2022 tình hình thuỷ văn kém khả quan hơn năm 2021 thì có thể không xảy ra tình trạng giảm huy động ở các nguồn năng lượng tái tạo.
Do giá FIT đối với năng lượng tái tạo ở mức cao, cùng với giá khí tăng, EVN cần kiểm soát chi phí đầu vào. Do đó, các công ty đang đàm phán lại hợp đồng PPA với EVN có thể gặp khó khăn. SSI cho rằng, khả năng EVN sẽ phải tăng giá điện bán lẻ để bù đắp một phần chi phí đầu vào tăng, mặc dù EVN chưa có quyết định chính thức cho năm 2021.